CARA A TERCEIRA REPÚBLICA

Manifesto republicano 14 de abril 2012

Un día como o 14 de abril, e tras gañar unhas eleccións municipais o 12 de abril de 1931, proclamouse a II República Española nas prazas de todos os pobos e cidades, nun clima de optimismo e ata euforia popular porque de verdade chegara para o pobo un réxime democrático no que confiar.

Afonso XIII cometeu graves erros, entre outros apoiar o golpe de estado dun militar, Miguel Primo de Rivera, e aceptar unha ditadura durante dez anos no noso país. Ditadura que, tras impor a represión dos dereitos e as liberdades, non resolveu ningún dos principais problemas do noso país: desemprego, cativas vivendas, fame, pobreza, caciquismo, analfabetismo, desigualdade social, etc.

O pobo español, de forma absolutamente contundente, rexeitou ditadura e monarquía á vez, e a pesar de ser as do 12 de abril de 1931 unhas eleccións municipais, a vitoria electoral foi moi contundente pois venceu en todas as provincias españolas menos en nove. Coa primavera chegou a república, a “nena bonita”, como foi chamada polo pobo español, España deitouse monárquica e levantouse republicana.

Foi o municipalismo, os concellos, os que trouxeron a II República, non un cambio de goberno, senón de réxime. A partir de aí iniciouse un proceso constituínte, e en meses, España dispuxo dunha Constitución moi avanzada, que convertía a este país en 'unha República de traballadores de toda clase, que recoñecía para as clases desfavorecidas dereitos sociais e económicos nunca aceptados, e que renunciaba á guerra como instrumento de política exterior. Algo moi importante a valorar en tempos de si á guerra, cando desde o goberno quérellenos xustificar outra guerra pura e dura por petróleo, con falsos motivos altruístas e humanitarios, cando na realidade actual se apoia na OTAN e no imperialismo.

E foi importante porque a II República significou o intento máis importante do século XX español por cambiar desde a esquerda a sociedade e o estado, por realizar transformacións populares, democráticas, socialistas. As reformas políticas, educativas, económicas, militares, civís, que a república puxo en marcha a fume de carozo sacaron do atraso a este país. Chegou o divorcio, os convenios colectivos, o voto feminino. En tan só en dous anos (1931-33) construír 2.000 escolas, que son máis das que construíu Afonso XIII nas súas 30 anos de reinado. A República cría no desenvolvemento do pobo e da nación a través da educación pública e da cultura.

E por iso, desde esa herdanza, para Esquerda Unida a República representou a loita pola política desde a honestidade e a transparencia. República foi un exemplo de xestión sen corrupción, entendida a política no máis alto grao de nobreza: como a arte de gobernar cos cidadáns para resolver os problemas colectivos, promovendo a democracia participativa. Nese idealismo seguimos crendo fronte aos que crearon a Gurtell, Filesa, Palma Arena etc...

É por iso, que para EU, a participación cidadá é imprescindible en política. Porque somos unha forza municipalista, e porque nos deixou ensinado a Revolución Francesa que somos cidadáns con dereitos e non servos, e que o primeiro dereito na cidade, no pobo, é o dereito a participar, a propor e a criticar.

Todos os cidadáns somos iguais, e é por isto, que fronte a unha monarquía, que sempre se basea nunha desigualdade baseada no nacemento, considerando normal e lexítimo que a xefatura dun estado hérdase como pode herdarse unha leira en Andalucía, de pais a fillos; a República é a aposta pola igualdade e a fraternidade entre os cidadáns. O importante é o logro dos dereitos civís, sociais, económicos e culturais de todos os cidadáns.

O 14 de abril de 2012, e en pleno século XXI, os republicanos de Esquerda Unida consideramos que xa é o tempo de superar os lastres da transición, e que é máis democrático que a xefatura do estado sexa elixida polo conxunto dos cidadáns e que a súa temporalidade dure catro anos e non sexa vitalicia e hereditaria.

En pleno século XXI, parécenos algo básico que o democrático e o racional sexa iso, que sexa unha votación popular e non a herdanza a que determine a xefatura do estado de calquera país, e que as monarquías son institucións obsoletas que gozan aínda de privilexios irracionais, pero que como institucións deben desaparecer e non nos cabe dúbida de que desaparecerán, en termos históricos, para que avance a democracia cidadá, popular, desde abaixo a arriba, para alcanzar unha maior igualdade social. Por iso, hoxe proclamamos que loitamos pacífica e democraticamente, pero firmemente e sen descanso, para lograr a III República Española.

O 14 de abril de 2012, cando o goberno co pensionazo e a contrarreforma laboral favorece aos empresarios e abarata o despedimento dos traballadores; cando os capitalistas e os banqueiros seguen reclamando diñeiro público para resolver os seus problemas e esixindo privatizacións de servizos públicos (aeroportos, sanidade, loterías, etc); cando se baixan ou suprimen impostos como o de Patrimonio; cando o paro e a exclusión social é crecente; son moitos os que miran ao modelo da II República Española porque traballou sen descanso para desenvolver un proxecto de país que favorecía os intereses e dereitos do pobo: os traballadores, as clases desfavorecidas, a xente corrente.

Por iso, neste manifesto de 2012, expuxemos no Parlamento a necesidade de que tamén existan festas laicas, e propuxemos ao goberno que entre tantas festas relixiosas procedentes das tradicións, o 14 de abril sexa unha festa laica e democrática do pobo español, coa que sen dúbida moitísima xente vai identificarse.

E hoxe, cando o goberno e a dereita están empeñados en aplicar saídas conservadoras á crise e usar esta como coartada para desmantelar o estado do benestar, moitos seguimos apostando pola intervención do estado na economía e en sectores estratéxicos; a necesidade dunha banca pública; a loita contra hipotécalas lixo e polo dereito á vivenda. Seguimos defendendo, desde principios de esquerda e republicanos, a defensa da sanidade, do transporte e da educación pública, porque volven estar en cuestión no noso país dereitos sociais, laborais, económicos e culturais antes consolidados.

É o momento da reforma do sistema electoral inxusta que impide a igualdade de 'un cidadán, un voto' e favorece un bipartidismo pousado que só ofrece 'neoliberalismo ou máis neoliberalismo'. É a hora da loita polo emprego digno e contra os recortes sociais e laborais, ata conseguir unha actuación democrática moi necesaria, a reforma do noso sistema de goberno e a constitución da Terceira República española, cun carácter federal que supere os problemas derivados dun imperfecto sistema autonómico e iguale aos cidadáns dos diferentes territorios en iguais competencias, liberdades, dereitos e deberes.

E aínda hoxe a separación entre Igrexa e Estado que pretendeu a II República está pendente no noso país. Cando grupos reaccionarios atácase e se querelan contra Leo Bassi, a defensa do laicismo parécenos unha tarefa moi importante. Cando se segue defendendo por algúns a materia de relixión obrigatoria e ata o crucifixo nos colexios públicos; cando se prohibe en Madrid a expresión libre dunha procesión laica; cando o financiamento da Igrexa ou a visita do Papa séguese facendo desde os orzamentos xerais do estado e é pagada por todos os españois, hai tarefas pendentes que iniciou a República e que neste país seguen sendo materias pendentes.

É o tempo da Terceira e debemos manifestarnos e unirnos. A República é un patrimonio popular e cultural, unha educación cidadá, que é chan de todos os españois e as españolas, de diferentes sensibilidades e nacións ou países ibéricos, como o mellor legado de futuro que podemos cultivar para as nosas fillas e os nosos fillos, para os que veñen detrás, man diante e man detrás, como nós mesmos viñemos e estamos en realidade.

Nestes últimos tempos, e máis conforme achéganse as datas para o recordo deste abril do 80 aniversario da República e da Constitución de 1931, parece que bole na rúa, en todo o país e os seus territorios, un rumor republicano, un desexo de celebrar con ganas a festa da República que debese ser oficial e de todas e todos e unha ilusión visible e tricolor como non se notaba desde fai moitos anos.

Hai actos, escritos, xornadas, concertos, libros, conferencias, exposicións, congresos, manifestacións ou simples homenaxes ao recordo, e están organizados por partidos, sindicatos, ecoloxistas, feministas, asociacións culturais e veciñais, grupos novos e outros colectivos sociais e políticos de variado signo, sen esquecer o empuxe individual. Todo un movemento impresionante e cada día menos habitual.

Memoria viva e memoria histórica duns pobos, pois a República é de todas e todos os cidadáns e a elas e a eles pertence sen distincións a bandeira tricolor que lle precede, aínda que somos nós, compañeiras e compañeiros da Esquerda, quen unicamente defendemos hoxe ese sistema de estado e de cidadanía libre, e, en definitiva, ese logro que será a nosa democracia republicana con vocación socialista, universal e aberta.

A noite do 23 de xullo de 1936, moi pronto se cumprirán 75 anos diso, e unha vez asentada a sublevación contra a República española, o Presidente Manuel Azaña dirixiuse por radio desde o Palacio Nacional ao pobo e sinalou:

Podedes estar seguros todos os que loitades pola República de que o voso esforzo non será baldío e que do voso sacrificio e que do voso heroísmo sairán a República e España máis fortes e indisolublemente unidas coas súas liberdades.

Por iso estamos implicados na reclamación desa memoria histórica republicana, en facer xustiza a esas vítimas contra a impunidade, e na reclamación da anulación dos xuízos sumarísimos da ditadura franquista.

Compañeiros e compañeiras, estamos inmersos nun proceso ilusiónante de Refundación da Esquerda no noso estado e é o tempo de loitar duro, un tempo de sumar e sumar, o tempo de suar e sempre tempos para a solidariedade. Son os novos tempos da Terceira República que nos agarda e o tempo de e para a liberdade: Da liberdade e para a liberdade.

Saúde, podemos conquistar a Terceira República.